Του Νίκου Σακελλαρίου, συνεργάτη του Taxheaven
Δημοσιονομικά μέτρα που ξεπερνούν τα 2,4 τρισ. Ευρώ θα διαθέσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κινδύνου (ESRB) στα κράτη μέλη της Ε.Ε για να αντιμετωπίσουν την οικονομική κρίση που προκάλεσε ο covid 19. Το ποσό αυτό αντιστοιχεί στο 14% του ΑΕΠ των κρατών μελών του και περιλαμβάνει κρατικές εγγυήσεις επί των δανείων, δημόσια δάνεια, απευθείας επιδοτήσεις και φορολογικές ελαφρύνσεις.
Μέχρι τον Σεπτέμβριο 2020, το πρόγραμμα στήριξης από το ΕSRB ανέρχονταν σε 4% επί του ΑΕΠ των κρατών μελών του και περίπου το 5% των συνολικών τραπεζικών δανείων υποστηρίζονταν με moratoria (παρατάσεις αποπληρωμών).
Το Συμβούλιο με ανακοίνωσή του επισημαίνει ότι οι διαφορές στις φορολογικές πολιτικές αντανακλούν σε μεγάλο ποσοστό διαφορετική έκθεση στην πανδημία. Κράτη που έχουν κτυπηθεί σκληρά από την πανδημία, τείνουν να έχουν μεγάλα προγράμματα υποστήριξης των οικονομιών τους και φορολογικών ελαφρύνσεων και κράτη με μεγάλα ποσοστά απασχόλησης σε ευάλωτους στην πανδημία επιχειρηματικούς κλάδους επιλέγουν τις απευθείας επιδοτήσεις.
Κατά τη διάρκεια της πρώτης φάσης της πανδημίας, αποφεύχθηκε η κρίση ρευστότητας και το χρηματοοικονομικό σύστημα λειτούργησε. Άνω του 30% των νέων τραπεζικών χορηγήσεων αντιμετωπίστηκαν με τα προσαρμοσμένα φορολογικά μέτρα και τις ενέργειες των κυβερνήσεων προκειμένου να μην υπάρχουν επιπτώσεις στα νοικοκυριά και στις επιχειρήσεις.
Το χρηματοοικονομικό σύστημα επωφελήθηκε από τα φορολογικά μέτρα στήριξης καθώς και από την νομισματική πολιτική. Επιπλέον, υπήρχε μία ευέλικτη προσέγγιση στο υπάρχον θεσμικό πλαίσιο το οποίο βοήθησε και τους δανειολήπτες και ελάφρυνε τους τραπεζικούς ισολογισμούς. Εξαιτίας της προσέγγισης αυτής, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια ήταν μικρότερα απ’ ότι αναμένονταν.
Όσο περισσότερο διαρκέσει η κρίση και όσο περισσότερο αδύναμες γίνει η οικονομική ανάκαμψη, τόσο μεγαλύτερος θα είναι ο κίνδυνος των αυξημένων ζημιών στους μη χρηματοοικονομικούς κλάδους που θα διοχετευθούν στους χρηματοοικονομικούς κλάδους.
Κατά τη διάρκεια της κρίσης, οι αρχές θα πρέπει να επικεντρωθούν σε
α) δημοσιονομικά μέτρα για τους περισσότερο εκτεθειμένους στην πανδημία κλάδους
β) παρακολούθηση της βιωσιμότητας του ιδιωτικού χρέους
γ) να ετοιμάσουν σενάριο για την επιδείνωση της κατάστασης σε ορισμένους κλάδους
δ) να υποχρεώσουν τους χρηματοοικονομικούς οργανισμούς (τράπεζες) να έχουν διαφάνεια στους ισολογισμούς τους
ε) να συντονίζουν διακρατικές δράσεις