Του Νίκου Σακελλαρίου, συνεργάτη του Taxheaven
Υψηλές αυξήσεις στις δόσεις των δανείων με κυμαινόμενα επιτόκια θα πραγματοποιηθούν από τις αρχές Οκτωβρίου λόγω της νέας αύξησης επιτοκίων κατά 0,75% από την ΕΚΤ. Οι 4 συστημικές τράπεζες στην Ελλάδα αναμένεται να ακολουθήσουν την αύξηση αυτή, γεγονός που οδηγεί σε αυξήσεις στις μηνιαίες δόσεις των στεγαστικών, επαγγελματικών και καταναλωτικών. Υπολογίζεται ότι στεγαστικό δάνειο 150.000 ευρώ διάρκειας 15ετών θα καταγράψει αύξηση μηνιαίας δόσης περίπου 90-100 ευρώ. Σε επαγγελματικά δάνεια μικρότερης διάρκειας η αύξηση της δόσης θα εξαρτηθεί από το ύψος του επιτοκίου δανεισμού ενώ σημαντικές αυξήσεις θα έχουν και τα καταναλωτικά δάνεια.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι ελληνικές τράπεζες, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΤτΕ, κατέγραφαν ένα από τα μεγαλύτερα επιτοκιακά περιθώρια (διαφορά επιτοκίων καταθέσεων και χορηγήσεων) στην Ευρώπη και ότι τους τελευταίους μήνες κινούνταν με πολύ μικρές μεταβολές είτε στα επιτόκια καταθέσεων είτε στα επιτόκια χορηγήσεων. Επίσης μετά την εισβολή στην Ουκρανία, είχαν φρενάρει οι χορηγήσεις δανείων και ξανάρχισαν από τον Μάιο 2022. Οι νέες επιτοκιακές εξελίξεις κάνουν πιο ακριβά τα δάνεια σε μία περίοδο που ο φόβος της ύφεσης κυριαρχεί στην Ευρωζώνη. Έτσι τους τελευταίους μήνες παρατηρήθηκε το φαινόμενο ότι η προσφορά δανείων ήταν μεγαλύτερη από τη ζήτηση είτε γιατί κάποιοι φοβόντουσαν την επιβράδυνση των εργασιών τους, είτε γιατί ο πληθωρισμός μείωνε τις προσδοκίες κερδών.
Πιθανή νέα αύξηση τον χειμώνα
Το πρόβλημα για τους δανειολήπτες θα οξυνθεί εάν εάν μέσω φθινοπώρου και αυξημένων εξόδων η η ΕΚΤ προχωρήσει σε νέα αύξηση επιτοκίων η οποία θα κάνει ακόμη πιο δύσκολη την εξυπηρέτηση των στεγαστικών δανείων. Στις περιπτώσεις που ο δανειολήπτης κυμαινόμενου δανείου δεν μπορεί να το εξυπηρετήσει υπό τις νέες συνθήκες θα πρέπει να συνομιλεί με την τράπεζα προκειμένου να ρυθμιστεί το πρόβλημα και να μην ‘κοκκινίσει’ το δάνειο.
Τα προβλήματα οξύνονται ιδιαίτερα στις περιπτώσεις επαγγελματικών δανείων εάν η αύξηση των δόσεων συνοδευτεί από μείωση εργασιών ή της ρευστότητας των επιχειρήσεων. Εκεί ουσιαστικά θα πρόκειται για το φαινόμενο της “μυλόπετρας” όπου οι υποχρεώσεις θα συνθλίβουν τα, ήδη συρρικνωμένα, εισοδήματα. Εύλογα πολλοί φοβούνται για ‘λουκέτα’ σε επιχειρήσεις, υπηρεσίες και στο εμπόριο.
Ωστόσο η κα Λαγκάρντ χθες διευκρίνισε ότι οι κινήσεις στις αυξήσεις των επιτοκίων θα γίνονται κατόπιν των δεδομένων (data) που θα έχει η ΕΚΤ για την πορεία των οικονομιών των κρατών μελών της Ε.Ε. Έτσι, στην περίπτωση που η ευρωπαϊκή οικονομία στο σύνολό της εισέλθει σε ύφεση ίσως οι αυξήσεις επιτοκίων είναι μικρότερες και αραιότερες χρονικά κατά το επόμενο διάστημα.