ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ
ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ
Νίκης 5-7
10563 Αθήνα
ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ
Τηλ.: 2103332644
e-mail: [email protected]
Παρασκευή, 29 Ιανουαρίου 2021
Δελτίο Τύπου
Νέα Τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου της Ε.Ε. για τις Κρατικές Ενισχύσεις
για την περίοδο της πανδημίας
Το Υπουργείο Οικονομικών, από την πρώτη στιγμή, σε συνεργασία και με τα εμπλεκόμενα Υπουργεία, συμμετέχει ενεργά, με προτάσεις και παρεμβάσεις, στις διεργασίες διαμόρφωσης και τροποποίησης του Προσωρινού Πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τις κρατικές ενισχύσεις προς τις επιχειρήσεις κατά την περίοδο της πανδημίας του κορονοϊού. Πρόκειται για προτάσεις και παρεμβάσεις προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μία διαρκή διαδικασία διαβούλευσης με τους Ευρωπαίους εταίρους, ώστε τα δομικά στοιχεία, οι παράμετροι και οι περιορισμοί του Προσωρινού Πλαισίου να προσαρμόζονται στις ανάγκες και στις συνθήκες που έχουν δημιουργηθεί όλη αυτή την περίοδο στην ελληνική οικονομία.
Στο πλαίσιο αυτής της ενωσιακής διεργασίας, ολοκληρώθηκε η σχετική διαβούλευση και η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την 5η τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου. Η τροποποίηση αυτή, λαμβάνει υπόψη της τη συνέχιση της πανδημίας και των μέτρων περιορισμού για την προστασία της δημόσιας υγείας, τις δύσκολες συνθήκες που δημιουργούνται για την οικονομία, καθώς και την ανάγκη στήριξης των επιχειρήσεων και της οικονομικής δραστηριότητας.
Οι αλλαγές που εν τέλει υιοθετήθηκαν ανταποκρίνονται -και σε αυτή τη φάση της τροποποίησης- στις θέσεις της Ελληνικής Κυβέρνησης κατά τις σχετικές διαβουλεύσεις, καθώς ενισχύουν την ευελιξία που παρέχει το Προσωρινό Πλαίσιο, αυξάνουν τα όρια κρατικής ενίσχυσης και επεκτείνουν τους χρονικούς ορίζοντες των εν λόγω ενισχύσεων. Ειδικότερα, οι βασικότερες από τις αλλαγές που εισάγονται, μεταξύ άλλων, είναι:
• Η παράταση της εφαρμογής του Προσωρινού Πλαισίου ως το τέλος του 2021, από τον Ιούνιο του 2021 που είχε καθοριστεί με πρόσφατη τροποποίηση.
• Η πρόβλεψη της δυνατότητας μετατροπής των επιστρεπτέων μέτρων (Επιστρεπτέα Προκαταβολή, εγγυήσεις, δάνεια) σε άλλες μορφές ενίσχυσης υπό προϋποθέσεις, όπως επιχορηγήσεις.
• Ο διπλασιασμός των ορίων ενισχύσεων του σημείου 3.1, στη βάση του οποίου χορηγείται και η Επιστρεπτέα Προκαταβολή, καθώς αυξάνονται από 800.000 ευρώ ανά επιχείρηση σε 1.600.000 ευρώ, από 100.000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων σε 225.000 ευρώ και από 120.000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας σε 270.000 ευρώ. Εάν σε αυτό προστεθεί και η ευχέρεια για αξιοποίηση του ορίου των 200.000 ευρώ μέσω του de minimis, τότε το μέγιστο συνολικό ποσό ανά επιχείρηση δύναται να διαμορφωθεί στα 2.000.000 ευρώ.
• Η αύξηση του ορίου των ενισχύσεων του σημείου 3.12, στη βάση του οποίου προβλέπεται ότι το κράτος μπορεί να συνεισφέρει στην κάλυψη μέρους των πάγιων δαπανών των επιχειρήσεων που δεν καλύπτονται από τα έσοδά τους, από τα 3.000.000 ευρώ που είχε καθοριστεί με πρόσφατη τροποποίηση στα 10.000.000 ευρώ.
Όσον αφορά, ειδικότερα, το τελευταίο σημείο πρέπει να αναφερθεί ότι το Υπουργείο Οικονομικών δρομολογεί την αξιοποίηση της σχετικής πρόβλεψης για τη δυνατότητα συνεισφοράς των κρατών στις μη καλυπτόμενες πάγιες δαπάνες επιχειρήσεων των οποίων η επιχειρηματική δραστηριότητα ανεστάλη ή μειώθηκε ως αποτέλεσμα της πανδημίας. Για το σκοπό αυτό έχει ήδη κατατεθεί σχετική διάταξη για την ενεργοποίηση του νέου καθεστώτος και έχει προχωρήσει η διαδικασία προ-κοινοποίησης στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με τις σχετικές τεχνικές συζητήσεις να προχωρούν για την οριστικοποίηση των παραμέτρων του νέου καθεστώτος ενίσχυσης, ώστε να εκδοθούν και οι σχετικές κανονιστικές πράξεις.
Στο νέο αυτό καθεστώς επιδότησης παγίων δαπανών, οι δικαιούχοι της ενίσχυσης θα είναι, κυρίως, επιχειρήσεις που ανήκουν στους άμεσα πληττόμενους κλάδους της ελληνικής οικονομίας -όπως αυτοί θα προσδιοριστούν από το Υπουργείο Οικονομικών, παρουσιάζουν μείωση τζίρου κατά τουλάχιστον 30% το 2020 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, καταγράφουν σημαντική ζημιά κατά το προηγούμενο έτος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο Προσωρινό Πλαίσιο, λαμβάνοντας υπόψη και τη στήριξη που έχουν λάβει μέχρι τώρα, και απασχολούν εργαζόμενους.
Το μέτρο αυτό, το όριο του οποίου πλέον αυξάνεται με την τελευταία τροποποίηση του Προσωρινού Πλαισίου, είναι ακόμα ένα μέσο που προωθεί το Υπουργείο Οικονομικών για να επεκτείνει περαιτέρω το «δίχτυ» ασφαλείας που έχει ήδη στηθεί με τα μέχρι σήμερα μέτρα, για τη στήριξη της οικονομικής δραστηριότητας των κλάδων που έχουν πληγεί σημαντικά από τις επιπτώσεις του κορονοϊού.
Προς αυτή την κατεύθυνση, η Ελληνική Κυβέρνηση, με μεθοδικότητα και τεκμηρίωση, εντός πάντα του ενωσιακού πλαισίου και των σχετικών διεργασιών, διεκδικεί και αξιοποιεί τις προβλέψεις του Προσωρινού Πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις ανάγκες, τις ιδιαιτερότητες και τους περιορισμούς της ελληνικής οικονομίας, ώστε να στηριχθούν τόσο οι επιχειρήσεις, όσο και οι εργαζόμενοι σε αυτή την ιδιαίτερα δύσκολη συγκυρία.
——–
Η ανακοίνωση της Ε.Ε.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αποφάσισε να παρατείνει έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 το προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις, το οποίο είχε εγκριθεί στις 19 Μαρτίου 2020 για τη στήριξη της οικονομίας στο πλαίσιο της έξαρσης του κορονοϊού. Η Επιτροπή αποφάσισε επίσης να επεκτείνει το πεδίο εφαρμογής του προσωρινού πλαισίου, αυξάνοντας τα ανώτατα όρια που καθορίζονται σε αυτό και δίνοντας τη δυνατότητα μετατροπής ορισμένων επιστρεπτέων μέσων σε άμεσες επιχορηγήσεις έως το τέλος του επόμενου έτους.
Η εκτελεστική αντιπρόεδρος Μαργκρέιτε Βέστεϊγιερ, αρμόδια για την πολιτική ανταγωνισμού, δήλωσε: «Καθώς η έξαρση του κορονοϊού διαρκεί περισσότερο από όσο ελπίζαμε όλοι, πρέπει να συνεχίσουμε να εξασφαλίζουμε ότι τα κράτη μέλη μπορούν να παρέχουν στις επιχειρήσεις την αναγκαία στήριξη για την επιβίωσή τους. Σήμερα, παρατείναμε την εφαρμογή του προσωρινού πλαισίου μέχρι το τέλος του έτους. Αυξήσαμε επίσης τα ανώτατα όρια ορισμένων μέτρων που προβλέπονται στο προσωρινό πλαίσιο και παρέχουμε κίνητρα για τη χρήση επιστρεπτέων μέσων, καθιστώντας δυνατή τη μετατροπή ορισμένων δανείων και άλλων επιστρεπτέων μέσων σε άμεσες επιχορηγήσεις αργότερα. Με τον τρόπο αυτό, διευκολύνουμε τα κράτη μέλη να αξιοποιήσουν πλήρως την ευελιξία των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις για να στηρίξουν τις οικονομίες τους, περιορίζοντας παράλληλα τις στρεβλώσεις του ανταγωνισμού.»
Παράταση του προσωρινού πλαισίου
Η Επιτροπή συνεχίζει να εξετάζει την ανάγκη περαιτέρω προσαρμογής του προσωρινού πλαισίου. Το προσωρινό πλαίσιο επρόκειτο να λήξει στις 30 Ιουνίου 2021, με εξαίρεση τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης που μπορούσαν να χορηγηθούν έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2021. Λόγω της επιμονής και της εξέλιξης της έξαρσης του κορονοϊού, με τη σημερινή τροποποίηση παρατείνονται έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 όλα τα μέτρα που προβλέπονται στο προσωρινό πλαίσιο, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων ανακεφαλαιοποίησης.
Αύξηση των ανώτατων ορίων ενίσχυσης
Δεδομένης της συνεχιζόμενης οικονομικής αβεβαιότητας και της παράτασης των κυβερνητικών μέτρων περιορισμού της οικονομικής δραστηριότητας με σκοπό την ανάσχεση της διασποράς του ιού, με τη σημερινή τροποποίηση αυξάνονται επίσης τα ανώτατα όρια που καθορίζονται στο προσωρινό πλαίσιο για ορισμένα μέτρα στήριξης:
Όσον αφορά τα περιορισμένα ποσά ενίσχυσης που χορηγούνται βάσει του προσωρινού πλαισίου, στο εξής τα προηγούμενα ανώτατα όρια ανά επιχείρηση διπλασιάζονται (λαμβανομένης υπόψη της διαθεσιμότητας της στήριξης ήσσονος σημασίας). Τα νέα ανώτατα όρια είναι 225 000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων (προηγουμένως 100 000 ευρώ), 270 000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας (προηγουμένως 120 000 ευρώ) και 1,8 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται σε όλους τους άλλους τομείς (προηγουμένως 800 000 ευρώ). Όπως και προηγουμένως, οι ενισχύσεις αυτές μπορούν να συνδυαστούν με ενισχύσεις ήσσονος σημασίας ύψους έως 200 000 ευρώ ανά επιχείρηση (έως 30 000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας και έως 25 000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον γεωργικό τομέα) για περίοδο τριών οικονομικών ετών, υπό την προϋπόθεση ότι συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις των αντίστοιχων ενισχύσεων ήσσονος σημασίας.
Για τις επιχειρήσεις που επλήγησαν ιδιαίτερα από την κρίση του κορονοϊού, με απώλειες κύκλου εργασιών ύψους τουλάχιστον 30 % κατά τη διάρκεια της επιλέξιμης περιόδου σε σύγκριση με την ίδια περίοδο του 2019, το κράτος μπορεί να συνεισφέρει στην κάλυψη μέρους των πάγιων δαπανών των επιχειρήσεων που δεν καλύπτονται από τα έσοδά τους, έως 10 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση (προηγουμένως 3 εκατ. ευρώ).
Μετατροπή επιστρεπτέων μέσων σε άμεσες επιχορηγήσεις
Η Επιτροπή θα δώσει επίσης τη δυνατότητα στα κράτη μέλη να μετατρέπουν έως τις 31 Δεκεμβρίου 2022 επιστρεπτέα μέσα (π.χ. εγγυήσεις, δάνεια, επιστρεπτέες προκαταβολές) που χορηγούνται βάσει του προσωρινού πλαισίου σε άλλες μορφές ενίσχυσης, όπως άμεσες επιχορηγήσεις, υπό την προϋπόθεση ότι πληρούνται οι όροι του προσωρινού πλαισίου. Καταρχήν, αυτού του είδους η μετατροπή δεν μπορεί να υπερβαίνει τα νέα ανώτατα όρια για περιορισμένα ποσά ενίσχυσης (225 000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στην πρωτογενή παραγωγή γεωργικών προϊόντων, 270 000 ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας και 1,8 εκατ. ευρώ ανά επιχείρηση που δραστηριοποιείται σε όλους τους άλλους τομείς). Στόχος είναι να δοθούν κίνητρα στα κράτη μέλη να επιλέγουν, κατά πρώτο λόγο, τα επιστρεπτέα μέσα ως μορφή ενίσχυσης.
Παράταση της προσωρινής διαγραφής όλων των χωρών από τον κατάλογο των «χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους» στο πλαίσιο της ανακοίνωσης για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων
Τέλος, με δεδομένη τη συνεχιζόμενη γενική έλλειψη επαρκούς ιδιωτικής ικανότητας για κάλυψη όλων των οικονομικά δικαιολογημένων κινδύνων για τις εξαγωγές σε χώρες από τον κατάλογο των χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους, η τροποποίηση προβλέπει παράταση έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021 (από τις 30 Ιουνίου 2021) της προσωρινής διαγραφής όλων των χωρών από τον κατάλογο των «χωρών με εμπορεύσιμους κινδύνους» στο πλαίσιο της ανακοίνωσης για τη βραχυπρόθεσμη ασφάλιση των εξαγωγικών πιστώσεων.
Περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το προσωρινό πλαίσιο και τις εν εξελίξει εργασίες για τη στήριξη του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας
Στις 19 Μαρτίου 2020, η Επιτροπή ενέκρινε νέο προσωρινό πλαίσιο για τις κρατικές ενισχύσεις προκειμένου να στηρίξει την οικονομία υπό τις συνθήκες της πανδημίας του κορονοϊού, βάσει του άρθρου 107 παράγραφος 3 στοιχείο β) της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Το προσωρινό πλαίσιο τροποποιήθηκε για πρώτη φορά στις 3 Απριλίου 2020 για να αυξηθούν οι δυνατότητες δημόσιας στήριξης της έρευνας, των δοκιμών και της παραγωγής προϊόντων σχετικών με την καταπολέμηση της έξαρσης του κορονοϊού, με στόχο την προστασία των θέσεων εργασίας και την περαιτέρω στήριξη της οικονομίας. Τροποποιήθηκε ξανά στις 8 Μαΐου 2020 προκειμένου να καταστεί δυνατή η λήψη μέτρων για την ανακεφαλαιοποίηση και το χρέος μειωμένης εξασφάλισης, και στις 29 Ιουνίου 2020 για την περαιτέρω στήριξη των πολύ μικρών, μικρών και νεοφυών επιχειρήσεων και την παροχή κινήτρων για ιδιωτικές επενδύσεις. Στις 13 Οκτωβρίου 2020, η Επιτροπή ενέκρινε τέταρτη τροποποίηση με σκοπό την παράταση του προσωρινού πλαισίου και για να καταστεί δυνατή η χορήγηση ενισχύσεων για την κάλυψη μέρους των μη καλυπτόμενων πάγιων δαπανών των επιχειρήσεων που πλήττονται από την κρίση.
Το προσωρινό πλαίσιο αναγνωρίζει ότι ολόκληρη η οικονομία της ΕΕ αντιμετωπίζει σοβαρή διαταραχή. Επιτρέπει στα κράτη μέλη να χρησιμοποιούν την πλήρη ευελιξία που προβλέπουν οι κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, προκειμένου να στηριχθεί η οικονομία και να περιοριστούν ταυτόχρονα οι αρνητικές επιπτώσεις στους όρους ισότιμου ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά.
Επιπλέον, κατά τη διάρκεια της μετάβασης της Ευρώπης από τη διαχείριση της κρίσης στην οικονομική ανάκαμψη, ο έλεγχος των κρατικών ενισχύσεων θα συνοδεύει και θα διευκολύνει την εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας. Στο πλαίσιο αυτό, στις 21 Δεκεμβρίου 2020, η Επιτροπή δημοσίευσε σειρά υποδειγμάτων καθοδήγησης για τις κρατικές ενισχύσεις, τα οποία καλύπτουν διάφορα είδη επενδυτικών έργων σύμφωνα με τις «ευρωπαϊκές εμβληματικές πρωτοβουλίες» που περιλαμβάνονται στην ετήσια στρατηγική για τη βιώσιμη ανάπτυξη 2021 της Επιτροπής. Σκοπός αυτών των υποδειγμάτων είναι να βοηθήσουν τα κράτη μέλη στον σχεδιασμό των εθνικών τους σχεδίων ανάκαμψης, σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις. Η Επιτροπή θα αξιολογεί κατά προτεραιότητα όλες τις κοινοποιήσεις κρατικών ενισχύσεων που λαμβάνει από τα κράτη μέλη στο πλαίσιο του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας.
Επιπλέον, τα κράτη μέλη που προτίθενται να τροποποιήσουν υφιστάμενα μέτρα ενίσχυσης για να παρατείνουν τη διάρκειά τους έως τις 31 Δεκεμβρίου 2021, να αυξήσουν τον προϋπολογισμό τους ή να τα ευθυγραμμίσουν με το προσωρινό πλαίσιο, όπως τροποποιήθηκε σήμερα (συμπεριλαμβανομένων υψηλότερων ανώτατων ορίων ενίσχυσης ανά επιχείρηση), μπορούν να κοινοποιούν τις εν λόγω τροποποιήσεις σε κοινοποίηση κατά κατηγορία. Με τον τρόπο αυτό, θα ελαχιστοποιηθεί ο διοικητικός φόρτος για τα κράτη μέλη.