Πατήστε το πλήκτρο "Enter" για να μεταβείτε στο περιεχόμενο

Νόμος ψηφιακών αγορών – Ευρ. Κοινοβούλιο: Τερματισμός των αθέμιτων πρακτικών μεγάλων διαδικτυακών πλατφορμών


– Νέες υποχρεώσεις και απαγορεύσεις που ισχύουν άμεσα για μεγάλες πλατφόρμες που λειτουργούν ως «gatekeepers»
– Κεντρική επιβολή από την Επιτροπή της ΕΕ, σε συνεργασία με τις εθνικές αρχές
– Περιορισμοί στις «killer acquisitions»
– Ελάχιστο επίπεδο προστίμων 4% και έως 20% του συνολικού κύκλου εργασιών

Το σχέδιο νόμου εισάγει ορισμένες πρακτικές μεγάλων πλατφορμών και δίνει τη δυνατότητα στην Επιτροπή να διενεργεί έρευνες αγοράς και να επιβάλλει κυρώσεις για συμπεριφορές που δεν συμμορφώνονται.

Η Επιτροπή Εσωτερικής Αγοράς και Προστασίας των Καταναλωτών υιοθέτησε σήμερα το πρωί με 42 ψήφους υπέρ, δύο κατά και μία αποχή τη θέση της σχετικά με την πρόταση νόμου για τις ψηφιακές αγορές (DMA), η οποία ορίζει κανόνες σχετικά με το τι θα επιτρέπεται να κάνουν και να μην κάνουν οι εταιρείες με καθεστώς «gatekeeper» στην Ε.Ε.

Ο εισηγητής Andreas Schwab (EPP, DE) δήλωσε: «Η ΕΕ υποστηρίζει τον ανταγωνισμό επί της ουσίας, αλλά δεν θέλουμε οι μεγαλύτερες εταιρείες να γίνονται όλο και μεγαλύτερες χωρίς να γίνονται καλύτερες και σε βάρος των καταναλωτών και της ευρωπαϊκής οικονομίας. Σήμερα, είναι σαφές ότι οι κανόνες ανταγωνισμού από μόνοι τους δεν μπορούν να αντιμετωπίσουν όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε με τους τεχνολογικούς κολοσσούς και την ικανότητά τους να θέτουν τους κανόνες ακολουθώντας αθέμιτες επιχειρηματικές πρακτικές. Ο νόμος για τις ψηφιακές αγορές θα αποκλείσει αυτές τις πρακτικές, στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα σε όλους τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις στην Ενιαία Αγορά: οι κανόνες ορίζονται από τους συννομοθέτες και όχι από τις ιδιωτικές εταιρείες!».

Η πρόεδρος της επιτροπής Anna Cavazzini (Πράσινοι/EFA, DE) πρόσθεσε: «Προς το παρόν, μερικές μεγάλες πλατφόρμες και εταιρείες τεχνολογίας εμποδίζουν την εμφάνιση εναλλακτικών επιχειρηματικών μοντέλων – συμπεριλαμβανομένων αυτών των μικρομεσαίων εταιρειών. Συχνά, οι χρήστες δεν μπορούν να επιλέξουν ελεύθερα μεταξύ διαφορετικών υπηρεσιών. Με τον νόμο για τις ψηφιακές αγορές, η ΕΕ θέτει τέλος στην απόλυτη κυριαρχία στην αγορά μεγάλων διαδικτυακών πλατφορμών στην ΕΕ».

Αναγνώριση των «θυρωρών»

Ο προτεινόμενος κανονισμός θα ισχύει για τις μεγάλες εταιρείες που παρέχουν τις λεγόμενες «υπηρεσίες βασικής πλατφόρμας» που είναι πιο επιρρεπείς σε αθέμιτες πρακτικές. Αυτές περιλαμβάνουν διαδικτυακές υπηρεσίες διαμεσολάβησης, κοινωνικά δίκτυα, μηχανές αναζήτησης, λειτουργικά συστήματα, υπηρεσίες διαδικτυακής διαφήμισης, υπολογιστικό νέφος και υπηρεσίες κοινής χρήσης βίντεο, οι οποίες πληρούν τα σχετικά κριτήρια για να χαρακτηριστούν ως «gatekeepers». Οι ευρωβουλευτές περιλαμβάνονται επίσης στο πεδίο εφαρμογής των προγραμμάτων περιήγησης ιστού DMA, εικονικοί βοηθοί και συνδεδεμένη τηλεόραση.

Οι ευρωβουλευτές τροποποίησαν επίσης την πρόταση της Επιτροπής για αύξηση των ποσοτικών ορίων για μια εταιρεία που εμπίπτει στο πεδίο εφαρμογής του DMA σε 8 δισεκατομμύρια ευρώ ετήσιο κύκλο εργασιών στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (ΕΟΧ) και κεφαλαιοποίηση αγοράς 80 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Για να πληρούν τις προϋποθέσεις ως gatekeeper, οι εταιρείες θα πρέπει επίσης να παρέχουν μια βασική υπηρεσία πλατφόρμας σε τουλάχιστον τρεις χώρες της ΕΕ και να έχουν τουλάχιστον 45 εκατομμύρια μηνιαίους τελικούς χρήστες, καθώς και περισσότερους από 10.000 επιχειρηματικούς χρήστες (οι ευρωβουλευτές διευκρίνισαν σε ένα παράρτημα πώς αυτοί οι δείκτες πρέπει να μετρηθεί). Αυτά τα κατώτατα όρια δεν εμποδίζουν την ίδια την Επιτροπή να ορίσει άλλες εταιρείες ως θυρωρούς όταν πληρούν ορισμένες προϋποθέσεις.

«Τι επιτρέπεται και τι όχι» για τη διασφάλιση δίκαιων και ανοιχτών αγορών: Νέα διάταξη για στοχευμένες διαφημίσεις

Οι «θυρωροί» θα πρέπει να απέχουν από την επιβολή αθέμιτων όρων σε επιχειρήσεις και καταναλωτές. Οι ευρωβουλευτές συμπεριέλαβαν πρόσθετες απαιτήσεις σχετικά με τη χρήση δεδομένων για στοχευμένη ή μικροστοχευμένη διαφήμιση και τη διαλειτουργικότητα των υπηρεσιών, π.χ. υπηρεσίες διαπροσωπικής επικοινωνίας ανεξάρτητες από αριθμούς και υπηρεσίες κοινωνικών δικτύων.

Το κείμενο λέει ότι ένας «θυρωρός» πρέπει, «για τους δικούς του εμπορικούς σκοπούς και την τοποθέτηση διαφημίσεων τρίτων στις δικές του υπηρεσίες, να απέχει από το συνδυασμό προσωπικών δεδομένων με σκοπό την παροχή στοχευμένης ή μικροστοχευμένης διαφήμισης», εκτός εάν υπάρχει μια «σαφή, ρητή, ανανεωμένη, ενημερωμένη συγκατάθεση», σύμφωνα με τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων. Ειδικότερα, τα προσωπικά δεδομένα ανηλίκων δεν υφίστανται επεξεργασία για εμπορικούς σκοπούς, όπως το άμεσο μάρκετινγκ, η δημιουργία προφίλ και η στοχευμένη διαφήμιση συμπεριφοράς, τονίζουν οι ευρωβουλευτές.

Προσωρινή παύση των «killer acquisitions»

Οι ευρωβουλευτές συμφώνησαν να εξουσιοδοτήσουν την Επιτροπή να επιβάλει «διαρθρωτικά ή συμπεριφορικά διορθωτικά μέτρα» όταν οι φύλακες έχουν εμπλακεί σε συστηματική μη συμμόρφωση. Το εγκεκριμένο κείμενο προβλέπει ιδίως τη δυνατότητα της Επιτροπής να περιορίσει τους «θυρωρούς» από την πραγματοποίηση εξαγορών σε τομείς σχετικούς με το DMA προκειμένου να επανορθώσει ή να αποτρέψει περαιτέρω ζημίες στην εσωτερική αγορά. Οι «θυρωροί» θα είναι επίσης υποχρεωμένοι να ενημερώνουν την Επιτροπή για οποιαδήποτε σκοπούμενη συγκέντρωση.

Συνεργασία σε επίπεδο ΕΕ, καταγγέλλοντες και πρόστιμα

Οι ευρωβουλευτές προτείνουν τη δημιουργία μιας «Ευρωπαϊκής Ομάδας Ψηφιακών Ρυθμιστών Υψηλού Επιπέδου» για τη διευκόλυνση της συνεργασίας και του συντονισμού μεταξύ της Επιτροπής και των κρατών μελών στις αποφάσεις επιβολής τους. Αποσαφηνίζουν τον ρόλο των εθνικών αρχών ανταγωνισμού, διατηρώντας παράλληλα την επιβολή της DMA στα χέρια της Επιτροπής.

Οι ευρωβουλευτές της Επιτροπής Εσωτερικής Αγοράς λένε επίσης ότι η DMA θα πρέπει να εξασφαλίσει επαρκείς ρυθμίσεις που θα επιτρέπουν στους καταγγέλλοντες να ειδοποιούν τις αρμόδιες αρχές για πραγματικές ή πιθανές παραβιάσεις αυτού του κανονισμού και να τις προστατεύουν από αντίποινα.

Εάν ένας «θυρωρός» δεν συμμορφωθεί με τους κανόνες, η Επιτροπή μπορεί να επιβάλει πρόστιμα «τουλάχιστον 4% και που δεν υπερβαίνουν το 20%» του συνολικού παγκόσμιου κύκλου εργασιών του το προηγούμενο οικονομικό έτος, διευκρινίζουν οι ευρωβουλευτές.

Επόμενα βήματα

Ο φάκελος DMA πρόκειται να ψηφιστεί στην Ολομέλεια τον Δεκέμβριο του 2021. Το εγκεκριμένο κείμενο θα γίνει στη συνέχεια εντολή του Κοινοβουλίου για διαπραγματεύσεις με τις κυβερνήσεις της ΕΕ, που προγραμματίζεται να ξεκινήσει υπό τη γαλλική προεδρία του Συμβουλίου το πρώτο εξάμηνο του 2022. Ο νόμος για τις ψηφιακές υπηρεσίες (DSA) – μια παράλληλη πρόταση για τη ρύθμιση των διαδικτυακών πλατφορμών, που ασχολούνται, μεταξύ άλλων, με παράνομο περιεχόμενο και αλγόριθμους – θα ψηφιστεί από την επιτροπή σε μελλοντική συνεδρίαση.