Πατήστε το πλήκτρο "Enter" για να μεταβείτε στο περιεχόμενο

Παγιδευμένη στη νάρκη του ιδιωτικού χρέους η ελληνική οικονομία

Του Νίκου Σακελλαρίου, συνεργάτη του Taxheaven

Τεράστιο πρόβλημα δημιουργείται στην ελληνική οικονομία από την πραγματική αδυναμία ή την θεσμική κάλυψη των ελλήνων στην μη εκπλήρωση βασικών υποχρεώσεών τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γραφείου Προϋπολογισμού του Κράτους στη Βουλή, από τα 242,6 δισ. ευρώ ιδιωτικό χρέος, το μεγαλύτερο ποσό 108,1 δισ. είναι στην εφορία, τα 37,5 δισ. ευρώ στα ασφαλιστικά ταμεία και 97 δις. ευρώ σε τράπεζες και Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις.

Τα χρέη αυτά είτε θα πρέπει να διαγραφούν ως αδύνατον να εισπραχθούν (bad debts) είτε να μπουν σε μακροχρόνιο διακανονισμό που θα τορπιλίσει την μελλοντική ανάπτυξη και την ευημερία των πολιτών. Γιατί, σύμφωνα με μελέτες θα απαιτηθεί μία μεσοσταθμική ισόρροπη ετησιοποιημένη ανάπτυξη της τάξης του 3-3,5% για διάστημα τουλάχιστον 5 ετών, με ταυτόχρονη συνέπεια πληρωμών από τους ιδιώτες προκειμένου να επιστρέψουν τα δημοσιονομικά δεδομένα στα επίπεδα του 2019.

Αν οδηγηθούμε σε αδύναμη ανάπτυξη το 2021 και το 2022, τότε εκτιμάται ότι ο πολλαπλασιαστής χρέους θα οδηγήσει τα κρατικά έσοδα, τα Δημόσια Ταμεία και τις Τράπεζες σε πολύ άσχημη κατάσταση. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι το δημόσιο χρέος προς ΑΕΠ έχει διαμορφωθεί στο 208% και μόνο με ετησιοποιημένη ανάπτυξη άνω του 3% για 5 χρόνια μπορεί να κατέβει προς τα επίπεδα του 180%.

Πως κατανέμεται το ιδιωτικό χρέος

Το ιδιωτικό χρέος που έχει δημιουργηθεί το 2020 εξαιτίας της πανδημίας είναι:

· Οι ληξιπρόθεσμες οφειλές προς την εφορία ανέρχονται στα 108,1 δισ. ευρώ εκ των οποίων τα 7,1 δισ. ευρώ δημιουργήθηκαν εντός του 2020, καταγράφοντας μείωση κατά 888,9 εκατ. ευρώ σε ετήσια βάση ενώ οι ετήσιες εισπράξεις επί των συνολικών ληξιπρόθεσμων οφειλών μειώθηκαν το 2020 κατά 1,2 δις. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Η μείωση οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην επίδραση των μέτρων αντιμετώπισης των επιπτώσεων του COVID-19 σε ορισμένους κλάδους οικονομικής δραστηριότητας, και ειδικότερα στην παράταση της προθεσμίας καταβολής βεβαιωμένων οφειλών και δόσεων ρυθμίσεων ή διευκολύνσεων τμηματικής καταβολής, καθώς και στην αναστολή της είσπραξης βεβαιωμένων και ληξιπρόθεσμων οφειλών υπό προϋποθέσεις.

· Στα ασφαλιστικά ταμεία το ύψος των ληξιπρόθεσμων οφειλών ανέρχεται στα 37,5 δισ. ευρώ, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 124,7 εκατ. ευρώ σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο. Η αύξηση των συνολικών οφειλών προέρχεται από τις νέες εντάξεις οφειλετών (20.090 οφειλέτες με συνολικές οφειλές ύψους 53,1 εκατ. ευρώ), καθώς και από τη δημιουργία νέων οφειλών και την αύξηση των πρόσθετων τελών για τους οφειλέτες που είναι ήδη ενταγμένοι στο ΚΕΑΟ. Από την άλλη μεριά το τελευταίο τρίμηνο του 2020 συνεχίστηκαν οι διαγραφές οφειλών μη μισθωτών βάσει του επανυπολογισμού που προβλέπει ο ν.4611/2019, όπως και οι διαγραφές, μειώσεις, συμψηφισμοί οφειλών και εκπτώσεις προσαυξήσεων λόγω ρυθμίσεων.

· Το συνολικό ποσό των «κόκκινων» δανείων προς τις τράπεζες ανέρχεται σε 58,1 δις. και σε  38,9 δις. ευρώ στις εγχώριες Εταιρίες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΔΑΔΠ). Αν και μέσα σε αυτό το χρέος υπάρχει και ένα μερίδιο των λεγόμενων “στρατηγικών κακοπληρωτών”, δηλαδή δανειοληπτών που, ενώ μπορούν να πληρώσουν δεν πληρώνουν, η πλειονότητα αποτελείται από επιχειρήσεις και νοικοκυριά που λόγω της κρίσης αδυνατούν να εξυπηρετήσουν τα δάνεια που έχουν λάβει.